ESKİŞEHİR MAHMUDİYE İLÇE MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

İlçe Tarihi

İLÇE TARİHİ
İlçe Tarihi

İLÇE TARİHİ

   İç Anadolu coğrafi bölgesi, yukarı Sakarya bölümündeki Eskişehir ilinin güneydoğusunda, Eskişehir-Afyon asfaltı üzerinde (YOLBOYU YERLEŞİM) şeklinde kurulan ve Cumhuriyetten sonra ilçe olan Mahmudiye yeşillikler içerisinde bir yerleşim merkezidir.

   Mahmudiye nin tarihte eski bir yerleşim yeri olduğu çevrede bulunan höyük tümülüslerinden ve inşaat kazılarında bulunan kalıntılardan anlaşılmaktadır.

  1958 yılında, Mahmudiye ilçe merkezinde bulunan Hara Lojmanları inşaatı temel kazıları sırasında 90 cm. boyunda başında taç, sol elinde tenis raketine benzer bir cisim tutan ve sağ elinin eskiden koptuğu tahmin edilen mermer bir insan heykeli ile kırık kanatlı bir kartal heykelinin bulunduğu bilinmektedir. Hamidiye köyündeki höyükte yapılan kazılardan çıkan eserlerin tarih öncesi devirlere ait olduğu ve yörenin M.Ö. 3000 yılına kadar varan eski bir yerleşme yeri olduğu sanılmaktadır.

  Mahmudiye adının kaynağı Osmanlı İmparatorluğunun ıslahatçı Hükümdarı olarak bilinen Mahmut II. (Gazi Sultan Mahmut Han-ı Sani)(1784-1839) dir.

  İlçedeki eski tapu kayıtlarından da büyük bir kısım arazi Mahmut San-i Vakfı olarak görülmektedir. Şahısların sahip oldukları tapularında da alınış yeri Mahmut San-ı Vakfı olarak kayıtlıdır. Böylece ilçenin II. Mahmud un adından dolayı MAHMUDİYE ismini aldığı bilinen bir gerçektir. Yenilik taraftarı olarak bilinen bu Osmanlı Padişahı Mahmudiye de bulunan ve kumarcı Mustafa adıyla bilinen eşkiyanın zulmünden bölgeyi kurtarmış ve düzenli bir yönetimle huzuru sağlamıştır.

  Erzurumlu zorba Salim in oğlu olan kumarcı Mustafa, devrinin hükümeti tarafından şimdiki Çifteler e kardeşi Abdullah ta İnönü bucağına iskan edilmişlerdir. Kumarcı Mustafa civar köy ve kasaba halkını önceleri iyi ve adil hareketlerde bulunarak kendisini sevdirmiş ve zamanla büyük bir arazi sahibi olmuştur. Halk tarafından Sultan Önü Ayanı olarak seçilmiştir. Bundan sonra halkı, kendi arazisinin büyümesi için çalıştırmıştır. 2.000.000 dönüm civarında araziye sahip olduğu rivayet edilmektedir. Zamanla işi zorbalığa dökmüş, Sakaryabaşında halen kumarcı adasıyla anılan yerde bir şato inşaa ettirerek derebeyliğe başlamış ve çevrenin tek hakimi olmuştur. Bölgesinden geçmekte olan Osmanlı Ordusuna yiyecek içecek vermeyen kumarcı sarayın emirlerini de dinlemeyerek Saltanata karşı gelmiştir. Durumu öğrenen II. Mahmut bir fermanla kumarcıyı yakalattırmış ve 1804 tarihinde idam ettirerek şatosunu yaktırmıştır. Malları da Saltanata geçmiştir.

  Saltanatın idaresi altına alınan bu büyük çiftliğin merkezi bataklık, sivrisineğin çokluğu ve sağlığa zararlı oluşu nedeniyle Vali Muzaffer Paşa zamanında Mahmudiye ye nakledilmiştir. Böylece 1815 tarihinde kurulan Çiftlik-i Hümayun 1830 tarihine kadar 28 parça halinde kahyalar tarafından idare edilmiştir. Çiftlik Mahmudiye ye taşındıktan sonra da eskiden olduğu gibi tarım, at ve koyun yetiştiriciliği sahası olarak kullanılmıştır. Zamanla hayvan yetiştiriciliği ve ziraat işlerinin daha disiplinli ve verimli olarak idare edilmesine ihtiyaç duyulduğundan 1834 yılından itibaren Çiftliğe Müdürler tayin edilmiştir.

  Çiftlikat-ı Hümayunun merkezi olan Mahmudiye den başka çiftlik içersinde Aziziye (Esenbel), Ertuğrul, Mandıra, Eminekin, Hamidiye mevkiilerinde çeşitli birimler bulunmaktadır.

  Mahmudiye, 1880-1885 yıllarında Kafkasya dan gelen 30-40 hanelik çerkezlerin yerleşmesiyle Atikçerkez mahallesi olarak kurulmuştur. Daha sonra Bulgaristan, Rumeli ve Romanya dan gelenlerin Atikçerkez mahallesine iskan ettirilmesiyle büyük bir köy halini almıştır.

  1918 yılında başlayan I. Dünya Harbinde çevre halkı istiklali için yapılan tüm savaşlarda Milli Kuvvetlere maddi ve manevi yardımlarda bulunmuştur. Bu arada memleketin Yunanlılar tarafından istila edilmesi üzerine Mahmudiye deki Çiftlikat-ı Hümayun önce Kırşehir sonra da Çankırı ya nakledilirken Katil İlyas çetesi tarafından yağma edilmiştir. Geriye kalanlar da Esenboğa ya nakledilmiştir. Yunanlılar Polatlı ya doğru ilerlerken Mahmudiye halkının elinde kalan hayvanları almışlardır. Sakarya Savaşından sonra geriye kaçan düşman Mahmudiye de ayakta kalan evleri yakıp yıkmışlardır. Düşman yakıp yıkma işiyle uğraşırken Türk Kuvetlerinin sıkıştırması üzerine ağırlıklarını toplayamadan Kırkkız Dağı istikametinde çekilmiştir. Türkkuvvetleri de Çal Tepesine mevzilenerek uzun bir süre durdurmuşlardır. Mahmudiye 34 gün işgal altında kalmıştır. 18 Eylül 1921 tarihinde düşman işgalinden kurtarılmıştır.
  
  Mahmudiye nin 1915 yıllarında nahiye olduğu bilinmektedir. Mahmudiye nahiye olunca şimdiki Çifteler o zaman köy olduğundan çevresindeki bazı köylerle birlikte Mahmudiye ye bağlanmıştır. 1920 yılından sonra göçmenlerin yerleştirilmeleri ile daha da gelişmiş ve Atik Çerkez (Işıklar) Mahallesi ve Muhacir (Yeni) Mahalle olarak iki mahalleye ayrılmıştır.

  Mahmudiye nin 10 Km güneybatısında bulunan İsmetpaşa köyünün 1939 yılında nahiye olması nedeniyle bölge arazisi ve köyleri iki nahiyeye bölünmüş, 1950 yılında ise İsmetpaşa kaldırılarak tekrar köy olmuş arazi ve köyler Mahmudiye nahiyesine bağlanmıştır.

  1949 yılında Belediye teşkilatı kurulmuş, 28.06.1954 tarihinde ilçe merkezi olmuştur.

Işıklar Mahallesi, Eskişehir Cad. No. 44 26800 Mahmudiye / ESKİŞEHİR - 0222 611 30 37

MEB © - Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik, Kullanım ve Telif Hakları bildiriminde belirtilen kurallar çerçevesinde hizmet sunulmaktadır.